Khám tầm soát chức năng tim mạch có thể giúp bạn xác định những thay đổi về lối sống, thói quen ăn uống và vận động giúp bảo vệ chức năng tim mạch khỏe mạnh. Bác sĩ thăm khám sẽ hướng dẫn bạn thực hiện các xét nghiệm cần thiết cho việc tầm soát với mục đích chủ động phòng ngừa bệnh tim.

Bác sĩ chuyên khoa tim mạch tại Bệnh viện John Hopskin chia sẻ khám tầm soát chức năng tim mạch là cách tốt nhất để đánh giá tình trạng tim của bạn. Đặc biệt đối với những người từ 30 tuổi trở lên, có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch. Tuy nhiên, khám tầm soát bệnh tim mạch có thể khác nhau ở từng nhóm đối tượng cụ thể.

Khám tầm soát bệnh tim mạch cho các vận động viên thể thao có thể bao gồm các xét nghiệm điện tâm đồ (điện tim cơ bản) và siêu âm tim, trong khi một người khỏe mạnh bước vào tuổi trung niên có thể chỉ cần thực hiện một vài xét nghiệm máu để đánh giá hoạt động của chức năng tim mạch.

7 loại tầm soát sức khỏe tim mạch có vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh tim

Nếu bạn không chắc chắn về các loại tầm soát có ý nghĩa như thế nào đối với sức khỏe tim mạch với bạn? Các bác sĩ đưa ra 7 “công cụ” thường được dùng chỉ định để tầm soát sức khỏe tim mạch.

Tiền sử bệnh cá nhân và gia đình

Bác sĩ thăm khám có thể là bác sĩ nội tổng quát hoặc bác sĩ chuyên khoa tim mạch giúp bạn hiểu rõ về tiền sử bệnh lý của bạn, bao gồm bệnh sử gia đình và các thói quen sinh hoạt hàng ngày của bạn, chẳng hạn như chế độ ăn uống, tập thể dục và sử dụng chất gây nghiện.

Đây có lẽ là công cụ khám tầm soát chức năng tim mạch cơ bản và tiết kiệm chi phí nhất. Các loại xét nghiệm cũng dễ dàng thực hiện, không xâm lấn và cung cấp rất nhiều thông tin chi tiết cho các bác sĩ lâm sàng thực hiện bước tiếp theo như chỉ định xét nghiệm, đưa ra chẩn đoán và quyết định điều trị tốt nhất cho bạn.

Theo Tổ chức Tim mạch Thế giới (AHA) và Trung tâm Phòng ngừa Bệnh tim mạch Johns Hopkins cho biết nếu người có thói quen hút thuốc, bác sĩ sẽ ưu tiên hướng dẫn họ các liệu pháp cai thuốc lá. Họ cố gắng sử dụng liệu pháp thay thế nicotine như miếng dán hoặc kẹo cao su hoặc các loại thuốc như bupropion và varenicline. Ngoài ra, thay đổi hành vi cũng đóng vai trò quan trọng trong việc từ bỏ thói quen hút thuốc lá. Đây được xem là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây bệnh tim mạch và các biến cố tim mạch như hẹp tắc động mạch, bệnh động mạch vành, bệnh động mạch ngoại biên, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Cân nặng cơ thể và BMI

Bằng cách đo vòng bụng và tính chỉ số khối cơ thể (BMI), bác sĩ có thể đánh giá bạn có bị thừa cân hay béo phì không, vì yếu tố này làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ, rung nhĩ (rối loạn nhịp nhanh và không đều), suy tim sung huyết...

BMI là một phép đo đơn giản được thực hiện trong quá trình khám tại phòng khám. Giảm cân có tác động đáng kể đến khả năng kiểm soát huyết áp, chứng ngưng thở khi ngủ, kháng insulin nguyên nhân gây đái tháo đường và thói quen tập thể dục.

Chỉ số huyết áp

Tăng huyết áp làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch và biến chứng tim mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Vì tăng huyết áp thường không có triệu chứng rõ ràng nên nhiều người không biết mình bị tăng huyết áp cho đến khi được đo huyết áp tại phòng khám hoặc khám sức khỏe tổng quát định kỳ hàng năm do công ty tổ chức.

Theo Tổ chức Tim mạch Thế giới (AHA) khuyến cáo những người có huyết áp dưới 120/80 mm Hg nên kiểm tra ít nhất hai năm một lần, bắt đầu từ năm 20 tuổi. Những người có chỉ số tăng huyết áp cao hơn mức đó nên trao đổi với bác sĩ về việc kiểm tra huyết áp thường xuyên hơn. Bác sĩ có thể kiểm tra huyết áp của bạn hoặc hướng dẫn bạn tự theo dõi huyết áp tại nhà mỗi ngày.

Thay đổi lối sống và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ có thể giúp kiểm soát tình trạng tăng huyết áp.

Chỉ số lipid lúc đói (lấy mẫu máu sau nhịn ăn 8 tiếng)

Xét nghiệm máu này đo tổng lượng cholesterol, bao gồm cholesterol LDL (xấu) và cholesterol HDL (tốt).

Mọi người nên kiểm tra cholesterol trong máu (lipid máu) ít nhất một lần một năm sau một độ tuổi nhất định. Mức lipid máu khỏe mạnh thường có mức cholesterol LDL “xấu” thường dưới 100 và tương tự với Triglyceride, cũng là một loại chất béo “xấu” trong máu.

Xét nghiệm này quan trọng giúp phát hiện các bất thường về gen trong quá trình chuyển hóa lipid máu và kết quả cung cấp ngưỡng mục tiêu để điều trị. Thay đổi lối sống và dùng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ có thể kiểm soát được tình trạng trị rối loạn lipid máu.

Xét nghiệm lipid máu nên được thực hiện bốn đến sáu năm một lần, bắt đầu từ 20 tuổi hoặc thường xuyên hơn đối với những người có nguy cơ cao như béo phì, bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.

Xét nghiệm đường huyết

Mức đường huyết cao làm tăng nguy cơ phát triển tình trạng kháng insulin, tiền tiểu đường và tiểu đường típ 2, tất cả đều có thể dẫn đến bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ nếu không được theo dõi và điều trị. Cụ thể, mức đường huyết tăng cao có thể phá hỏng các mạch máu lớn nhỏ và các dây thần kinh kiểm soát hoạt động của chức năng tim mạch.

Một cách để sàng lọc bệnh tiểu đường típ 2 là đo nồng độ hemoglobin A1c (A1c%) trong máu. Bệnh tiểu đường được xác định khi mức A1c là 6,5% trở lên sau một khoảng thời gian theo dõi kết hợp với việc thay đổi lối sống, ăn uống giảm đường.

Điểm rủi ro

Tổ chức Tim mạch Thế giới (AHA) vừa phát hành một công cụ tính mới có tên là PREVENT, được sử dụng để ước tính mức độ rủi ro mắc bệnh tim mạch trong 10 và 30 năm đối với những người từ 30 tuổi trở lên.

Công cụ này ước tính mức độ rủi ro đau tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ và lần đầu tiên bị suy tim. Trước đây, các bác sĩ chỉ tính mức độ rủi ro đau tim và đột quỵ. Suy tim sung huyết phổ biến hơn gấp nhiều lần so với rủi ro đau tim, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.

Theo AHA, công cụ này được tạo ra dựa trên thông tin sức khỏe của hơn 6 triệu người lớn, bao gồm những người có xuất thân đa dạng về chủng tộc, dân tộc, kinh tế xã hội và địa lý.

Quét canxi động mạch vành

Đối với một số người dưới 35 tuổi và có ít nhất hai yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm canxi động mạch vành (CAC). Xét nghiệm này giúp xác định lượng mảng bám (vôi hóa) trong động mạch tim. Xét nghiệm này bao gồm chụp CT scan để ghi lại hình ảnh các động mạch cung cấp máu cho cơ tim giúp bác sĩ xác định nguy cơ mắc bệnh tim của một người.

Xét nghiệm này giúp bác sĩ có thêm dữ liệu để đưa ra chẩn đoán và quyết định điều trị, có nên dùng thuốc hay không. Các tình trạng sức khỏe cần điều trị như rối loạn lipid máu, tăng huyết áp, tăng đường huyết để kiểm soát nguy cơ tim mạch.

Theo AHA, xét nghiệm này phù hợp với những người sau đây.

* Những người còn do dự khi dùng liệu pháp statin và muốn hiểu rõ hơn về rủi ro và lợi ích tiềm năng của thuốc.

* Những người đã ngừng sử dùng liệu pháp statin do tác dụng phụ đang cân nhắc dùng lại.

* Nam giới từ 55 đến 80 tuổi hoặc phụ nữ từ 60 đến 80 tuổi không có nhiều rủi ro và muốn biết liệu pháp statin có mang lại lợi ích hay không.

* Những người từ 40 đến 55 tuổi có nguy cơ mắc bệnh tim mạch trong 10 năm tới, ước tính từ 5% đến 7,5% và các yếu tố nguy cơ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

8 thói quen đơn giản trong cuộc sống giúp cải thiện sức khỏe tim mạch theo khuyến cáo của Tổ chức Tim mạch Mỹ (AHA):

Để giữ cho trái tim của bạn luôn khỏe mạnh, AHA khuyến cáo 8 hành vi và yếu tố sức khỏe sau đây là những biện pháp chính để cải thiện và duy trì sức khỏe tim mạch.

Chức năng tim mạch khỏe mạnh giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

* Ăn uống lành mạnh bằng cách lựa chọn các loại thực phẩm tươi sống như rau xanh, trái cây, protein nạc, các loại hạt và đậu vào chế độ ăn uống của bạn, cũng như nấu ăn bằng dầu ô liu, dầu cải thay cho mỡ động vật.

* Vận động nhiều hơn bằng cách tập thể dục vừa sức ít nhất 150 phút mỗi tuần hoặc hoạt động mạnh 75 phút mỗi tuần.

* Bỏ hút thuốc lá dưới mọi hình thức.

* Ngủ ngon hơn có thể giúp cải thiện thói quen ăn uống, tâm trạng, trí nhớ, các cơ quan nội tạng trong cơ thể.

* Kiểm soát cân nặng bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục nhiều hơn.

* Duy trì lipid máu (cholesterol máu) trong giới hạn cho phép giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.

* Kiểm soát lượng đường trong máu để tránh mắc bệnh tiểu đường típ 2 và bệnh tim mạch.

* Kiểm soát huyết áp bằng cách thay đổi lối sống hoặc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Bác sĩ có thể đề nghị bạn thực hiện thêm một vài xét nghiệm sàng lọc khác có liên quan đến chức năng tim mạch dựa trên độ tuổi, tiền sử gia đình và tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn.

Khám tầm soát bệnh tim mạch giúp bạn xác định có cần thay đổi lối sống hay không và khi nào cần bắt đầu dùng thuốc để kiểm soát yếu tố nguy cơ sức khỏe của mình. Có nhiều loại xét nghiệm sàng lọc khác nhau dùng để đánh giá chức năng tim mạch, vì vậy, bạn cần thăm khám và trao đổi với bác sĩ để được giải thích cụ thể về các loại xét nghiệm sàng lọc phù hợp nhất với thể trạng và bệnh sử của bạn.

* Khoa Khám bệnh ưu đãi chúc mừng ngày Quốc tế Phụ nữ (8/3) giảm 10% gói khám sức khỏe tổng quát cơ bản và nâng cao dành cho nữ giới từ ngày 1/3 đến hết ngày 15/3/2025.

Đặt hẹn khám bệnh: http://ansinh.info/Dangkykham.aspx

Tham khảo các gói khám tầm soát sức khỏe tại Khoa Khám bệnh

Bệnh viện An Sinh

Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn

* Thông tin tham khảo không thay thế việc thăm khám và tư vấn bác sĩ

Bệnh viện An Sinh đã triển khai Bệnh án điện tử ngoại trú (EMR) là một trong những nỗ lực nâng tầm chất lượng dịch vụ và phục vụ, mang đến trải nghiệm tiện ích công nghệ khi đi khám bệnh với ưu điểm giúp bạn chủ động quản lý hồ sơ thông tin sức khỏe, tiết kiệm thời gian và chi phí khám chữa bệnh.