Nhồi máu cơ tim là một biến chứng của bệnh mạch vành, có thể dẫn tới tử vong nhanh chóng, nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh lý về tim mạch.
Tại Việt Nam, nhồi máu cơ tim chưa có số liệu thống kê đầy đủ. Theo ghi nhận cứ 10 người nhập viện vì bệnh tim mạch thì có 1 người bị nhồi máu cơ tim. Có hơn 70% người bệnh đái tháo đường và 67,5% người nghiện hút thuốc lá bị nhồi máu cơ tim. Đây là những con số đáng báo động về tình trạng nhồi máu cơ tim. Tỷ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim chiếm tới 30% trong số các bệnh lý tim mạch, đang có xu hướng tăng nhanh và trẻ hóa.
Nhồi máu cơ tim xảy ra khi dòng máu giàu oxy và dưỡng chất đến các tế bào cơ tim bị đột ngột chặn lại hoàn toàn. Vùng cơ tim không nhận đủ máu sẽ bị hoại tử. Đây là một tình trạng khẩn cấp, có thể dẫn đến tử vong rất nhanh nếu không được cấp cứu kịp thời, người bệnh may mắn sống sót thì nguy cơ suy tim rất cao.
Chỉ có 40% người bị nhồi máu cơ tim được điều trị kịp thời. Các phương pháp điều trị nhồi máu cơ tim giúp cứu sống người bệnh, mở thông mạch vành, khơi lại nhịp chảy của dòng máu, khắc phục triệu chứng và giảm tối đa tổn thương cơ tim.
Thực tế, nhiều người cận kề với đột tử vì nhồi máu cơ tim mà không biết. Yếu tố quyết định trong điều trị nhồi máu cơ tim là thời gian, phát hiện và nhập viện càng sớm thì khả năng khỏi bệnh càng cao. Hiệu quả điều trị trong khoảng từ 1 – 2 giờ đầu khởi phát, sau 6 giờ không hiệu quả.
Khám tầm soát nhồi máu cơ tim là điều quan trọng và cần thiết, giúp phòng ngừa các nguy cơ biến cố tim mạch, nhồi máu cơ tim có thể xuất hiện trong tương lai.
Mời bạn bấm tiếp đọc tiếp nội dung dưới đây để cùng tìm hiểu về “Khám tầm soát nhồi máu cơ tim”, một bệnh lý nguy hiểm có thể phát hiện sớm và phòng ngừa hiệu quả.
Cơ chế gây nhồi máu cơ tim?
Nhồi máu cơ tim thường gặp do huyết khối gây tắc lòng động mạch. Huyết khối có thể xảy ra khi:
Tăng lipid máu (mỡ máu cao): chỉ số lipid càng cao nguy cơ tim mạch càng lớn. Cholesterol dư thừa bám vào thành động mạch càng dày. Khi mảng xơ vữa bong tróc tạo thành cục máu đông gọi là huyết khối, cản trở lưu lượng máu tới các cơ quan trong cơ thể. Tim phải hoạt động gắng sức để đảm bảo việc tưới máu dẫn đến thiếu máu cơ tim, xuất hiện cơn đau tim.
Tăng huyết áp (huyết áp cao): tăng huyết áp là một tình trạng bệnh lý tim mạch phổ biến, nguyên nhân hàng đầu gây tai biến mạch máu não và tuần hoàn. Tăng huyết áp làm tổn thương thành mạch máu, làm tăng nguy cơ hình thành các mảng xơ vữa, cục huyết khối dẫn đến nhồi máu cơ tim.
Đái tháo đường (tiểu đường): các nghiên cứu khoa học đã chứng minh người bệnh đái tháo đường có nguy cơ tim mạch cao gấp 2 đến 3 lần so với các bệnh lý khác. Đường huyết tăng cao gây tổn thương cơ tim, làm rối loạn nhịp tim, tăng nguy cơ huyết khối, gây bít tắc lòng mạch dẫn đến nhồi máu cơ tim.
Ngoài ra còn có các yếu tố khác làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim như tuổi tác, béo phì, rối loạn chuyển hóa, bệnh sử bản thân, gia đình…
Dấu hiệu cảnh báo nhồi máu cơ tim?
Phụ nữ và nam giới sẽ có những dấu hiệu cảnh báo khác nhau. Có 2 dấu hiệu phổ biến mà bất kỳ ai cũng có thể:
- Đột nhiên cảm thấy mệt mỏi, khó thở.
- Cảm thấy bồn chồn, lo lắng, bất an.
Một số triệu chứng khác như:
- Đau ngực trái, có thể lan ra tới hàm, cánh tay.
- Chóng mặt, đau đầu.
- Buồn nôn, nôn, chán ăn, khó tiêu.
- Rối loạn giấc ngủ.
- Toát mồ hôi.
- Rối loạn thị giác.
- Tê ngứa bàn tay, cánh tay.
Phân loại nhồi máu cơ tim?
Nhồi máu cơ tim được phân thành 3 dạng:
Nhồi máu cơ tim có ST chênh lên (STEMI): khi động mạch vành bị tắc nghẽn hoàn toàn. Vùng cơ tim không nhận được máu nuôi dẫn đến tổn thương nghiêm trọng. Nếu không tái thông kịp thời sẽ gây tổn thương cơ tim không thể hồi phục.
Nhồi máu cơ tim không có ST chênh lên (NSTEMI): khi động mạch vành bị tắc nghẽn một phần. Sự nguy hiểm chỉ là cơn đau tim đơn thuần, không có biến đổi điện tâm đồ (ECG). Bác sĩ sẽ cần tới dấu ấn sinh học quan trọng (troponin T) giúp cho việc chẩn đoán. Tổn thương này cũng cần tái thông mạch máu.
Co thắt mạch vành hoặc đau thắt ngực không ổn định: nhồi máu cơ tim chỉ có biểu hiện đau ngực, đôi khi cơn đau ngực không điển hình, không có biến đổi điện tâm đồ (ECG) và không có biến đổi dấu ấn sinh học quan trọng. Dạng tổn thương này rất dễ bỏ sót và gây tổn thương cơ tim nặng nề.
Phòng ngừa nhồi máu cơ tim?
Nhồi máu cơ tim xuất hiện đột ngột vào bất kỳ lúc nào. Thực tế thăm khám cho thấy bệnh đã có dấu hiệu khởi phát và tiến triển trong thời gian dài. Phòng ngừa nhồi máu cơ tim cần duy trì lối sống và chế độ ăn uống lành mạnh:
- Dành ít nhất 150 phút vận động mỗi tuần.
- Tăng lượng rau xanh, protein nạc, ngũ cốc nguyên hạt, uống đủ nước
- Hạn chế thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống có cồn, đường.
- Ngủ đủ giấc khoảng từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm.
- Bỏ hút thuốc lá, giữ gìn tinh thần vui vẻ, tránh căng thẳng.
- Kiểm soát tốt bệnh mạn tính, tuân thủ điều trị của bác sĩ.
- Khám sức khỏe tổng quát định kỳ mỗi 6 tháng hoặc 12 tháng.
Khám tầm soát nhồi máu cơ tim?
Khám tầm soát nhồi máu cơ tim có ý nghĩa rất quan trọng. Dấu hiệu mờ nhạt, khó nhận biết, xuất hiện đột ngột, gây tổn thương nghiêm trọng cho hệ tim mạch, có thể dẫn đến tử vong bất cứ lúc nào.
Bác sĩ sẽ dựa vào các tiêu chuẩn chẩn đoán nhồi máu cơ tim để có biện pháp phòng ngừa và điều trị dự phòng:
Khám lâm sàng: bác sĩ sẽ hỏi thăm tuổi, tình trạng sức khỏe, thói quen lối sống và bệnh sử bản thân, gia đình để xác định yếu tố nguy cơ. Tiếp theo, bác sĩ sẽ thực hiện nghe tim, đánh giá hô hấp, kiểm tra mạch, huyết áp…
Chỉ định cận lâm sàng:
- Điện tim cơ bản (ECG): là một kỹ thuật đơn giản nhưng có tầm quan trọng, được thực hiện thường quy để chẩn đoán các vấn đề tim mạch.
- Xét nghiệm men tim: là một xét nghiệm xác định dạng nhồi máu cơ tim, giúp phân biệt nhồi máu cơ tim với các bệnh lý tim mạch khác có biểu hiện lâm sàng hoặc điện tim.
- Siêu âm tim: dựa trên hình ảnh siêu âm tim, bác sĩ sẽ thấy được những rối loạn vận động của chức năng tim do hậu quả của tắc mạch vành, nhồi máu cơ tim.
Bạn có thể tham khảo các gói khám tầm soát sức khỏe khác đang được thực hiện tại Khoa Khám bệnh Bệnh viện An Sinh.
Nếu bạn có câu hỏi, thắc mắc về các vấn đề sức khỏe hãy gửi về cho chúng tôi qua:
Chuyên mục “Bạn hỏi Bác sĩ trả lời” được chúng tôi chọn lọc từ các câu hỏi, thắc mắc của bạn. Mong muốn mang đến cho bạn những kiến thức y học cơ bản, dễ dàng ghi nhớ và có thể ứng dụng ngay vào thực tế cuộc sống hàng ngày.
Chúc gia đình bạn sức khỏe và hạnh phúc.
Bệnh viện An Sinh
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn
Bệnh viện An Sinh đã triển khai Bệnh án điện tử ngoại trú (EMR) là một trong những nỗ lực nâng tầm chất lượng dịch vụ và phục vụ, mang đến trải nghiệm tiện ích công nghệ khi đi khám bệnh với ưu điểm giúp bạn chủ động quản lý hồ sơ thông tin sức khỏe, tiết kiệm thời gian và chi phí khám chữa bệnh.