Chế độ ăn uống là một phần thiết yếu cho cơ thể khỏe mạnh. Một chế độ ăn uống khoa học có thể giúp cải thiện sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nghiên cứu mới cho thấy ăn một quả bơ mỗi ngày không làm tăng cân mà còn có thể làm giảm mức cholesterol xấu. Quả bơ cung cấp một số chất dinh dưỡng hữu ích và được xem một phần của chế độ ăn uống lành mạnh.

Các xu hướng thực phẩm mới và chế độ ăn uống liên tục được cập nhật thay đổi. Một số chuyên gia đang điều chỉnh nghiên cứu của họ để phù hợp hơn giữa lợi ích sức khỏe với loại thực phẩm cụ thể. Một trong số những thực phẩm đó là quả bơ.

Một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) đã đánh giá tác động của việc ăn một quả bơ mỗi ngày so với chế độ ăn theo thói quen.

Mặc dù các nhà nghiên cứu không tìm thấy nhiều sự khác biệt giữa nhóm đối chứng và nhóm can thiệp, nhưng họ nhận thấy rằng những người tham gia ăn bơ mỗi ngày có mức cholesterol LDL thấp hơn và có cải thiện chất lượng trong chế độ ăn uống của họ. 

Cholesterol và giá trị dinh dưỡng của quả bơ

Cơ thể có thể nhận nguồn cholesterol từ thực phẩm nạp vào và cơ thể tự tạo ra. Có 2 loại cholesterol chính là lipoprotein mật độ thấp (LDL) và lipoprotein mật độ cao (HDL). Điều quan trọng là phải giữ mức cholesterol trong ngưỡng giới hạn, đặc biệt là mức LDL, được gọi là cholesterol xấu, mục đích ngăn ngừa những tác động không tốt đến sức khỏe tổng thể, đặc biệt là sức khỏe tim mạch.

Chuyên gia dinh dưỡng, Tiến sĩ Brian Power, người không tham gia vào nghiên cứu, giải thích với Medical News Today về mối liên hệ giữa nồng độ cholesterol trong máu và sức khỏe tim mạch. Bằng chứng thuyết phục từ các nghiên cứu vẽ nên bức tranh về nồng độ cholesterol trong máu rất quan trọng đối với sức khỏe tim mạch. Nồng độ cholesterol tăng cao là một yếu tố nguy cơ có hại với sức khỏe tim mạch.

Nghiên cứu đang được thực hiện để xác định chính xác những yếu tố nào ảnh hưởng đến nồng độ cholesterol và cách mọi người có thể điều chỉnh nhờ vào chế độ ăn uống giúp giữ cholesterol ở mức lành mạnh và cải thiện sức khỏe tổng thể. Một điều đáng lưu ý là các loại thực phẩm cụ thể ảnh hưởng thế nào với sức khỏe.

Ăn bơ có thể giúp duy trì mức cholesterol tối ưu. Thành phần dinh dưỡng trong bơ cũng chứa một số loại vitamin hữu ích như vitamin C và K và nguồn chất xơ phong phú. 

Lợi ích khi ăn một quả bơ mỗi ngày

Nghiên cứu được đề cập là một thử nghiệm ngẫu nhiên và kiểm tra những lợi ích sức khỏe khi ăn một quả bơ mỗi ngày trong vòng 6 tháng. Các nhà nghiên cứu muốn biết liệu ăn 1 trái bơ mỗi ngày có giúp giảm nồng độ cholesterol ở những người tham gia có vòng eo cao, phụ nữ ≥  80 cm và nam giới ≥ 100 cm hay không.

Họ cũng xem xét tác động đến một số kết quả sức khỏe khác bao gồm nồng độ cholesterol toàn phần, trọng lượng cơ thể, chỉ số khối cơ thể BMI và chất lượng cuộc sống có liên quan đến sức khỏe.

Để được đưa vào nghiên cứu, những người tham gia phải có vòng eo lớn hơn và thường xuyên ăn từ 2 quả bơ trở xuống mỗi tháng. Nhóm can thiệp gồm 505 người tham gia ăn 1 quả bơ mỗi ngày, trong khi nhóm đối chứng gồm 503 người tham gia tiếp tục chế độ ăn kiêng của họ. Các nhà nghiên cứu đã thu thập dữ liệu về chế độ ăn uống khi bắt đầu nghiên cứu. Vào tuần thứ 8, 16 và 26 và sử dụng kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh để xem xét mức độ mô mỡ bên trong và chất béo cơ thể tạo thành các cơ quan vùng bụng.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy không có nhiều khác biệt đáng kể giữa nhóm đối chứng và nhóm can thiệp, ngoại trừ mức cholesterol. Nhóm can thiệp có mức cholesterol toàn phần thấp hơn và mức cholesterol LDL xấu thấp hơn.

Cũng có sự khác biệt nhỏ về chế độ ăn uống giữa 2 nhóm. Với nhóm can thiệp có điểm số ăn uống lành mạnh cao hơn. Nhóm can thiệp nhận lượng chất xơ và chất béo cao hơn, lượng carbohydrate và protein thấp hơn.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng không tìm thấy sự khác biệt đáng kể giữa các nhóm về việc tăng cân, cho thấy việc kết hợp ăn 1 quả bơ mỗi ngày không góp phần làm tăng cân.

Tác giả nghiên cứu, Tiến sĩ Alice H. Lichtenstein lưu ý rằng việc bổ sung thực phẩm tốt cho sức khỏe thông qua chế độ ăn uống của một người không nhất thiết mang lại lợi ích sức khỏe tổng thể đáng kể.

Nghiên cứu cho thấy chỉ cần thêm chất béo từ thực phẩm lành mạnh và đầy đủ dinh dưỡng, trong trường hợp này là quả bơ vào chế độ ăn uống của một người không mang lại lợi ích lâm sàng. Tuy nhiên, cũng không có tác động tiêu cực liên quan đến lợi ích sức khỏe tổng thể và cải thiện chất lượng chế độ ăn uống, theo Tiến sĩ Alice H. Lichtenstein. 

Hạn chế dữ liệu nghiên cứu

Dữ liệu nghiên cứu còn hạn chế Nghiên cứu này có một số hạn chế. Thứ nhất là các nhà nghiên cứu đã không thu thập dữ liệu về thuốc điều trị của những tham gia. Thứ hai những người tham gia chỉ được quan sát trong vòng 6 tháng vào một khung thời gian dài hơn có thể thấy các kết quả khác nhau, đặc biệt là nồng độ cholesterol trong cơ thể.

Các nhà khoa học cũng tiến hành nghiên cứu trong suốt thời gian đại dịch COVID-19. Điều này có thể ảnh hưởng chất lượng cuộc sống của những người tham gia. Do tỷ lệ người tham gia cao nhưng không phải ai tham gia cũng có thể hoàn thành nghiên cứu. Một số dữ liệu thu thập có liên quan đến chế độ ăn uống, dựa vào báo cáo của người tham gia vì có nguy cơ xảy ra sai sót.

Tiến sĩ Power lưu ý rằng nghiên cứu này như một lời nhắc nhở rằng không có một loại thực phẩm nào hoàn hảo khi nói đến chế độ ăn uống lành mạnh. Thông điệp quan trọng của nghiên cứu là tập trung vào các loại thực phẩm đơn lẻ không thể thay thế cho việc duy trì toàn bộ quá trình ăn uống lành mạnh. Điều đó nói lên rằng, bất kể lợi ích nhỏ nào đối với nồng độ cholesterol, bất cứ điều gì có thể khuyến khích mọi người ăn nhiều trái cây và rau xanh hơn như một phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể.

Vì sao quả bơ lại tốt cho sức khỏe tổng thể? 

Quả bơ là một loại quả mọng, trưởng thành và phát triển ở những vùng có khí hậu ấm nóng. Bơ có lợi cho sức khỏe của con người bao gồm cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm nguy cơ trầm cảm và bảo vệ chống lại bệnh ung thư.

Thành phần dinh dưỡng trong quả bơ cung cấp một lượng đáng kể các axit béo không bão hòa, rất giàu vitamin và khoáng chất. Kết hợp chúng vào một chế độ ăn uống lành mạnh và đa dạng có thể mang lại một số lợi ích sức khỏe nhất định.

Một chế độ ăn uống đa dạng các loại trái cây và rau củ quả có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể, giảm nguy cơ béo phì, tiểu đường, tim mạch, cải thiện tóc và da, cung cấp năng lượng và điều chỉnh cân nặng.

Dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu sâu hơn về thành phần dinh dưỡng lợi ích và nguy hại của quả bơ, đặc biệt có thể hỗ trợ nâng cao sức khỏe tổng thể và góp phần vào một chế độ ăn uống lành mạnh:

Giàu giá trị dinh dưỡng 

Bơ cung cấp nguồn vitamin C, E, K và B6, riboflavin, niacin, folate, axit pantothenic, magiê và kali. Chúng cũng cung cấp lutein, beta carotene và axit béo omega-3. Bơ chứa nhiều chất béo lành mạnh có lợi, có thể giúp một người cảm thấy no lâu hơn. Chất béo trong bơ làm chậm quá trình phân hủy carbohydrate, giúp giữ lượng đường trong máu ổn định.

Một nửa quả bơ, khoảng 100 gram, có chứa:

• 160 calo
• 14,7 gram chất béo
• 8,5 gram carbohydrate
• 6,7 gram chất xơ
• ≤ 1 gram đường

Chất béo cần thiết cho mọi tế bào bên trong cơ thể. Chất béo lành mạnh tăng hấp thụ các vitamin tan trong chất béo, khoáng chất và các chất dinh dưỡng khác, thậm chí còn hỗ trợ tích cực cho hệ thống miễn dịch.

Tốt cho sức khỏe tim mạch

Trong mỗi 100 gram bơ có 76 miligam sterol thực vật tự nhiên được gọi là beta sitosterol. Thường xuyên tiêu thụ beta sitosterol và các sterol thực vật khác có thể giúp duy trì mức cholesterol khỏe mạnh, đặc biệt quan trọng với sức khỏe tim mạch.

Duy trì sức khỏe thị lực

Trong bơ có chứa lutein và zeaxanthin, 2 chất phytochemical có trong mô mắt. Chúng có khả năng bảo vệ chống oxy hóa giúp giảm thiệt hại, bao gồm cả tia UV. Các axit béo không bão hòa trong quả bơ cũng hỗ trợ việc hấp thụ các chất chống oxy hóa hòa tan trong chất béo có lợi khác, chẳng hạn như beta carotene. Do đó, thêm bơ vào chế độ ăn uống có thể giúp giảm nguy cơ phát triển bệnh thoái hóa điểm vàng do tuổi tác.

Ngăn ngừa loãng xương

Nửa quả bơ cung cấp khoảng 18% giá trị vitamin K hàng ngày. Chất dinh dưỡng này thường bị bỏ qua nhưng rất cần thiết cho sức khỏe cơ xương khớp. Bổ sung đủ lượng vitamin K có thể hỗ trợ sức khỏe của xương bằng cách tăng khả năng hấp thụ canxi và giảm bài tiết canxi qua nước tiểu.

Ngăn ngừa bệnh ưng thư

Các nghiên cứu vẫn chưa đánh giá được mối liên hệ trực tiếp giữa việc ăn bơ và giảm nguy cơ ung thư. Tuy nhiên, bơ có chứa các hợp chất có thể giúp ngăn ngừa sự khởi phát một số bệnh ung thư. Nghiên cứu có sự liên kết giữa việc hấp thu tối ưu folate với việc giảm nguy cơ phát triển ung thư ruột kết, dạ dày, tuyến tụy và cổ tử cung. Tuy nhiên, cơ chế đằng sau sự liên kết này vẫn chưa rõ ràng. Một nửa quả bơ chứa khoảng 59 mcg (microgam) folate, chiếm 15% giá trị dinh dưỡng hàng ngày.

Bơ cũng chứa nhiều chất phytochemical và carotenoid, có thể có đặc tính chống ung thư. Các nghiên cứu chỉ ra rằng đặc biệt là carotenoid có thể bảo vệ chống lại sự tiến triển của ung thư.

Một đánh giá năm 2013 đã nêu bật những lợi ích tiềm năng của việc ăn bơ liên quan đến ung thư vú, miệng và cổ họng. Tuy nhiên, những mối liên quan này thường là kết quả của các nghiên cứu trong ống nghiệm, không phải các thử nghiệm có đối chứng trên người. Nghiên cứu sâu hơn là điều cần thiết để xác nhận các liên kết này.

Hỗ trợ sức khỏe thai nhi

Folate rất quan trọng cho một thai kỳ khỏe mạnh. Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng sẽ làm giảm nguy cơ sẩy thai sớm, sinh non và các bất thường về ống thần kinh. Theo khuyến nghị nên nạp ít nhất 600 mcg folate mỗi ngày khi mang thai. Một quả bơ có thể chứa tới 160 mcg. Bơ cũng chứa các axit béo không thể thiếu cho một chế độ ăn uống lành mạnh và sự phát triển toàn diện của thai nhi.

Giảm nguy cơ trầm cảm

Bơ cung cấp lượng folate dồi dào, đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể. Các nghiên cứu cũng đã tìm thấy mối liên hệ giữa mức folate thấp và chứng trầm cảm. Folate giúp ngăn ngừa sự tích tụ của homocysteine, một chất có thể làm suy giảm sự lưu thông và cung cấp các chất dinh dưỡng đến não bộ. Các đánh giá về nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối liên hệ giữa homocysteine dư thừa với rối loạn chức năng nhận thức, trầm cảm và sản xuất serotonin, dopamine và norepinephrine, giúp điều chỉnh giấc ngủ và sự thèm ăn.

Cải thiện hệ tiêu hóa

Bơ chứa nhiều chất xơ, nữa trái bơ chứa khoảng 6 - 7 gram chất xơ. Thực phẩm có chứa chất xơ tự nhiên giúp ngăn ngừa táo bón, duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh và giảm nguy cơ ung thư ruột kết.

Giải độc tự nhiên

Chất xơ thúc đẩy nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn. Điều này rất quan trọng đối với việc bài tiết chất độc qua mật và phân. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chất xơ cũng thúc đẩy sức khỏe đường ruột tốt hơn nhờ sự đa dạng các vi sinh vật lợi khuẩn. Điều này giúp cơ thể duy trì sự cân bằng vi khuẩn lành mạnh. Điều này có thể giảm tình trạng viêm nhiễm và tiến triển các bệnh lý liên quan đường tiêu hóa.

Giảm đau xương khớp

Bơ, đậu nành và một số thực phẩm thực vật khác có chứa saponin. Chất này có tác động tích cực đến các triệu chứng thoái hóa khớp gối và khớp háng. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác nhận tác dụng lâu dài của saponin ở những người bị viêm xương khớp.

Đặc tính kháng khuẩn

Bơ và dầu bơ có chứa các chất có đặc tính kháng khuẩn. Nghiên cứu cho thấy dầu chiết xuất từ bơ có thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng.

Bảo vệ khỏi bệnh mạn tính

Các axít béo không bão hòa trong quả bơ có lợi trong việc ngăn ngừa các bệnh mạn tính, chẳng hạn như bệnh tim mạch. Trong khi đó, nghiên cứu cho thấy lượng chất xơ tối ưu có thể làm giảm nguy cơ đột quỵ, tăng huyết áp, tiểu đường, béo phì và tiêu hóa. Việc hấp thụ chất xơ phù hợp giúp ổn định huyết áp và nồng độ cholesterol, cải thiện độ nhạy insulin và hỗ trợ giảm cân cho những người béo phì.

Một người có thể kết hợp bơ vào chế độ ăn uống theo nhiều cách khác nhau. Chế độ ăn uống lành mạnh là chìa khóa quan trọng để luôn duy trì một cơ thể khỏe mạnh toàn diện và phòng ngừa bệnh tật hiệu quả. Vì lý do này, tốt nhất bạn nên tập trung vào một chế độ ăn uống phong phú hơn là chỉ tập trung vào lợi ích của từng loại thực phẩm. Tất cả các loại thực phẩm nên sử dụng ở mức vừa đủ, lạm dụng có thể dẫn đến kết quả không mong muốn. Trong bơ cũng chứa vitamin K có thể ảnh hưởng đến hoạt động của thuốc làm loãng máu và cũng cần lưu ý không nên ăn quá nhiều hoặc quá ít thực phẩm có chứa vitamin K, đây là một chất đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu.

Bệnh viện An Sinh (Nguồn Medical News Today)