Như vậy, nếu thật sự có tác động của trọng lực, khi phụ nữ ở tư thế đứng, vị trí của tử cung lại có tác động giữ phôi tốt hơn tư thế nằm.

Trước nay nhiều quan điểm cho rằng sau khi chuyển phôi vào buồng tử cung sau thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON), khi đứng dậy, phôi có thể rơi ra ngoài. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy nằm bất động sau chuyển phôi không làm tăng mà còn có thể làm giảm tỉ lệ có thai. Do đó, với những bằng chứng rõ ràng hiện nay, phụ nữ sau khi chuyển phôi nên đứng dậy và đi lại bình thường sớm. Cả hai bài báo khoa học công bố gần đây trên hai tạp chí nổi tiếng của Mỹ và Châu Âu đều đưa ra quan điểm tương tự về vấn đề này.

Bình thường ở những người có thai tự nhiên, phôi vẫn phải đến tử cung vài ngày trước khi làm tổ, khi đó, người phụ nữ không thể biết là đã có phôi trong tử cung nên vẫn đi lại, sinh hoạt, vận động bình thường, thậm chí có thể tập thể dục hay vận động mạnh, nhưng phôi vẫn làm tổ và có thai bình thường.

Nằm bất động tại chỗ sau chuyển phôi có thể có hại nhiều hơn là có lợi. Nằm bất động nói chung là một tư thế không tự nhiên của một cơ thể hoạt động nên có thể ảnh hưởng bất lợi. Phụ nữ trong chu kỳ điều trị để chuyển phôi (kích thích buồng trứng hay dùng thuốc nội tiết để chuyển phôi trữ lạnh), hàm lượng nội tiết trong cơ thể thường cao, việc nằm bất động có thể làm tăng nguyên cơ tạo huyết khối và huyết tắc, dẫn đến các biến chứng khác.

Các khảo sát cho thấy, về tâm lý, khi nằm bất động, bệnh nhân thường không làm gì mà chỉ tập trung suy nghĩ về kết quả sắp tới và có khuynh hướng suy nghĩ tiêu cực về kết quả. Do đó, việc nằm bất động tại chỗ có thể tạo ra stress về tâm lý rất lớn cho phụ nữ. Một số phụ nữ nằm bất động vì động cơ tâm lý, sợ rằng khi thất bại thì người thân hay bác sĩ sẽ cho rằng thất bại là tại bản thân mình không chịu nằm nghỉ. Như vậy, người phụ nữ sẽ bị một ức chế tâm lý kép nếu bị bị thất bại sau chuyển phôi:

• Thất bại chu kỳ điều trị tốn kém

• Sự than phiền, chỉ trích của người thân vì không chịu nằm nghỉ

Trong khi đó, bản thân việc nằm nghỉ không giúp ích gì cho việc có thai. Do đó, không nên nằm bất động sau chuyển phôi để tránh các áp lực tâm lý không đáng có lên phụ nữ sau khi làm TTTON.

Do đó, với các bằng chứng về khả năng giảm tỉ lệ có thai khi nằm bất động và các yếu tố bất lợi khác về tâm lý, bác sĩ nên khuyên phụ nữ đứng dậy và đi lại sớm sau chuyển phôi. Người thân nên ủng hộ bệnh nhân đi lại sớm sau chuyển phôi. Bản thân phụ nữ sau chuyển phôi cũng nên thay đổi suy nghĩ và tự tin đứng dậy đi lại sớm, có thể ngay sau khi chuyển phôi. Việc đứng dậy đi lại sớm sau chuyển phôi có thể giúp cải thiện tỉ lệ có thai và giảm bớt những yếu tố bất lợi khác khi làm TTTON.

Đơn vị Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện An Sinh (IVFAS)

Lầu 3 nhà A, 10 Trần Huy Liệu, Q. Phú Nhuận, Tp. Hồ Chí Minh

Điện thoại: (028) 3845 7777 - số máy lẻ: 155, 156, 157, 158