Cúm A/H1N1 là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do vi rút cúm A/H1N1 gây nên. Vi rút cúm A/H1N1 có khả năng tấn công sâu vào tế bào phổi, gây viêm phổi và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao và nhanh chóng lan rộng trong cộng đồng.
Theo Cục Y tế dự phòng, cúm A/H1N1 là một trong các bệnh cúm mùa hiện nay. Tỷ lệ mắc cúm A/H1N1 thường cao, dễ lây lan và mau chóng gây đại dịch. Tỷ lệ tử vong thấp, khoảng 1-4%. Những người mắc cúm A/H1N1 có thể lây lan bệnh một ngày trước khi khởi bệnh và kéo dài 7 ngày sau khi khởi bệnh. Virus bị tiêu diệt ở nhiệt độ trên 70 độ C.
Vi-rút cúm A/H1N1 tồn tại khá lâu ngoài môi trường, có thể sống từ 24 đến 48 giờ trên các bề mặt như bàn, ghế, tủ, tay vịn cầu thang...; tồn tại trong quần áo từ 8 đến 12 giờ và duy trì được 5 phút trong lòng bàn tay. Loại vi-rút này đặc biệt sống lâu trong môi trường nước; có thể sống được đến 4 ngày trong môi trường nước ở nhiệt độ khoảng 22 độ C và sống đến 30 ngày ở nhiệt độ 0 độ C. Do đó, các hồ bơi trong các khách sạn cũng có thể tạo ra môi trường cho vi rút phát triển, nhất là vào tiết trời mưa dầm, thiếu ánh nắng để diệt vi rút.
Bệnh dễ lây truyền từ người sang người theo đường hô hấp, qua không khí có chứa các hạt nước nhỏ li ti hoặc dịch tiết khi người bệnh ho, hắt hơi, cười, nói chuyện, hoặc lây qua tiếp xúc chạm tay vào bề mặt vật dụng bị nhiễm virus, chạm vào khăn giấy đã dùng có nhiễm virus sau đó đưa tay lên mũi, miệng hoặc dụi mắt. Dùng chung đồ dùng, ly uống nước hoặc bàn chải đánh răng với người bệnh cũng có thể lây nhiễm virus cúm A/H1N1.
Người mang vi rút cúm A(H1N1) có khả năng truyền vi rút cho những người xung quanh trong thời gian 1 ngày trước tới 7 ngày sau, kể từ khi có triệu chứng của bệnh. Bệnh lây lan càng mạnh, càng nhanh khi có sự tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, đặc biệt ở nơi tập trung đông người như trường học, nhà trẻ...
Các triệu chứng thường gặp khi nhiễm cúm A/H1N1
- Sốt, thường trên 38 độ C, ớn lạnh.
Bệnh cúm A H1N1 có triệu chứng giống với cúm thông thường, chỉ có thể chẩn đoán xác định bằng cách lấy dịch mũi họng tại cơ sở y tế để xét nghiệm.
Điều trị bệnh cúm A/H1N1
Người bị cúm nên uống nhiều nước và nghỉ ngơi. Hầu hết sẽ hồi phục trong vòng một tuần mà không cần điều trị. Thuốc kháng virus cúm có thể làm giảm các biến chứng nặng và nguy cơ tử vong, được chỉ định đối với các nhóm có nguy cơ cao, cần được dùng sớm trong vòng 48 giờ sau khi xuất hiện các triệu chứng. Thuốc kháng sinh không có tác dụng chống lại virus cúm.
Tuy không nguy hiểm như nhiễm cúm A/H5N1 và cúm A/H7N9, những người nhiễm cúm A/H1N1 hay virus cúm mùa khác cũng có thể gây bội nhiễm, viêm phổi nặng, thậm chí có thể suy đa tạng, tử vong ở một số người có bệnh mạn tính. Trên thế giới mỗi năm ghi nhận 250.000-500.000 ca tử vong do cúm.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, những người có nguy cơ mắc bệnh cúm mùa:
- Người có bệnh mạn tính như HIV/AIDS, hen suyễn, bệnh tim, phổi, tiểu đường, nhân viên y tế.
Để phòng chống cúm A/H1N1, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo:
1. Tăng cường vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng và mũi khi ho, hắt hơi.
2. Vệ sinh và mở cửa thoáng mát nơi ở, lớp học, phòng làm việc; lau chùi bề mặt, vật dụng bằng hoá chất sát khuẩn thông thường.
3. Người dân nên tự theo dõi sức khỏe hàng ngày, nếu có biểu hiện sốt, ho, đau họng… thì thông báo cho trường học, cơ quan, đoàn thể nơi đang học tập, công tác và cơ sở y tế địa phương. Nếu được xác định mắc cúm thì cần được cách ly và đeo khẩu trang.
4. Những người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em cần tránh tiếp xúc với người nghi ngờ mắc bệnh.
5. Tránh tiếp xúc với người mắc hoặc nghi mắc bệnh cúm.
6. Cần đeo khẩu trang y tế và giữ khoảng cách trên 01 mét nếu phải tiếp xúc với người bệnh.
7. Không tự ý sử dụng thuốc đặc biệt là thuốc kháng vi rút như Tamiflu mà phải tuân theo hướng dẫn của thầy thuốc.
Bệnh viện An Sinh (Tổng hợp)