Nội soi dạ dày là một phương pháp thăm khám trực tiếp phần trên của ống tiêu hoá (bao gồm thực quản, dạ dày và tá tràng) nhờ vào một ống nội soi mềm nhỏ đường kính khoảng 1cm đưa vào qua đường miệng. Quan sát hình ảnh trên máy soi, bác sĩ có thể biết được các bất thường đang xảy ra bên trong ống tiếu hoá. Từ đó, có được chẩn đoán và phương pháp điều trị thích hợp.
Tại sao phải nội soi dạ dày?
Ống tiêu hoá là một cơ quan rất khó chẩn đoán bệnh lý. Các phương pháp hiện đại như siêu âm, chụp cắt lớp điện toán (CT) hay cộng hưởng từ (MRI) dù rất đắt tiền nhưng có một giới hạn nhất định trong chẩn đoán bệnh ống tiêu hoá. X-quang dạ dày bằng cách bơm baryt có thể dùng trong một số trường hợp nhưng vẫn không chính xác bằng nội soi. Qua máy nội soi, bác sĩ có thể phát hiện các tổn thương dù rất nhỏ chỉ vài milimet, có thể sinh thiết tìm ung thư, có thể xét nghiệm tìm vi trùng Helicobacter Pylori (HP) gây bệnh. Nội soi dạ dày còn có thể dùng để theo dõi quá trình điều trị các tổn thương loét, điều trị nhiễm khuẩn. Đối với các trường hợp đang xuất huyết, nội soi có thể tiến hành khẩn cấp để phát hiện và điều trị chỗ chảy máu, tránh khỏi phải mổ.
Những ai cần chỉ định nội soi dạ dày?
Bác sĩ sẽ chỉ định cho bạn thực hiện nội soi dạy dày nếu có các dấu hiệu nghi ngờ ở đường tiêu hoá. Thông thường là:
Ngay cả khi chẩn đoán đã rõ ràng (viêm, loét hay u… ), bạn cũng có thể được chỉ định nội soi dạ dày để lấy mẫu xét nghiệm tìm vi trùng hay tìm ung thư. Và sau một thời gian điều trị bạn cần được nội soi dạ dày lại để đánh giá kết quả.
Nội soi dạ dày có nguy hiểm không?
Nội soi dạ dày là một thủ thuật an toàn và rất ít khi có tai biến. Những triệu chứng thường gặp là cảm giác đau họng sau khi nội soi. Các trường hợp thủng hay rối loạn tim mạch là rất hiếm gặp. Do tính chất an toàn của thủ thuật, nội soi dạ dày có thể thực hiện cho điều trị ngoại trú mà không cần phải nhập viện.
Nội soi dạ dày cần phải chuẩn bị như thế nào?
Để kết quả nội soi đạt kết quả chính xác, việc chuẩn bị trước khi nội soi dạ dày là điều cần thiết, bạn nên:
- Cần nhịn ăn uống ít nhất 8 giờ trước khi nội soi dạ dày. Nhịn ăn để ngăn ngừa khả năng nôn ói, bảo vệ đường thở và giúp bác sĩ nội soi thấy rõ những tổn thương.
- Nếu đang phải uống thuốc điều trị, bạn cần thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc đang uống.
Nội soi dạ dày thực hiện ra sao?
Nội soi được tiến hành tại Khoa Nội soi Bệnh viện An Sinh với ít nhất 1 bác sĩ và 1 điều dưỡng.
Trước khi nội soi, bạn được xịt thuốc tê vào sâu trong miệng. Thuốc tê được dùng để làm giảm bớt khó chịu khi đưa ống nội soi vào dạ dày. Khi nội soi, bạn được hướng dẫn tư thế nằm nghiêng bên trái. Máy nội soi được đưa qua mũi, họng và thực quản. Lúc đầu, có một chút cảm giác khó chịu, nghẹn thở và muốn ho hay sặc. Cảm giác này chỉ là thoáng qua và sẽ nhanh chóng trở lại bình thường.
Nên cố gắng hít sâu và thở ra chậm để giảm bớt cảm giác buồn ói. Toàn bộ quá trình soi kéo dài khoảng 5 phút hoặc nhanh hơn nếu được sự hợp tác tốt của bạn.
Trong vài trường hợp, bác sĩ cần phải làm sinh thiết để lấy một mẫu mô nhỏ (#1mm) để xét nghiệm tìm vi khuẩn Helicobacter Pylory hoặc xét nghiệm giải phẫu bệnh lý tìm tế bào ung thư. Việc sinh thiết không làm đau đớn và không gây cảm giác khó chịu nào.
Cần lưu ý gì sau khi soi dạ dày?
- Bạn có thể nằm nghỉ ngơi một thời gian ngắn trước khi ra về. Không nên ăn uống trong vòng 3 giờ vì thuốc tê vẫn còn hiệu lực.
- Một số vấn đề thường gặp sau khi nội soi dạ dày: Cảm giác đau họng ít và bụng hơi chướng nhẹ.
- Bác sĩ nội soi sẽ giải thích về các tổn thương được ghi nhận và sẽ hẹn ngày lấy kết quả sinh thiết (nếu có).
BS. Đoàn Văn Thuyên
------------------------------------------------------------------
Khoa Thăm Dò Chức Năng Bệnh viện An Sinh
Nhà B tầng trệt, 10 Trần Huy Liệu, Q. Phú Nhuận, Tp.HCM
Điện thoại: (028) 3845 7777 - số máy lẻ: 230, 231, 232