Những y ếu tố dẫn đến chứng khó tiêu

Cho tới nay, nguyên nhân của bệnh chưa được rõ ràng, nhưng có một số yếu tố ảnh hưởng rõ rệt tới xuất hiện bệnh như:

- Rối loạn co bóp dạ dày tá tràng: 30 - 50% những người bị bệnh, quá trình tống thức ăn từ dạ dày xuống ruột của họ bị chậm lại.

- Các yếu tố về tâm lý xã hội như: stress, căng thẳng, lo âu trong cuộc sống cũng làm cho nhiều người mắc bệnh, nhất là trong điều kiện áp lực cuộc sống hiện nay.

- Bên cạnh đó, nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori cũng là một nguyên nhân rất đáng lưu ý.

- Tăng độ nhạy cảm của thần kinh với áp lực trong dạ dày tá tràng.

Biểu hiện bệnh cảnh

Bệnh cảnh có thể biểu hiện các triệu chứng giống như có loét dạ dày tá tràng hoặc chỉ biểu hiện bằng các rối loạn co bóp. Trong trường hợp bệnh có triệu chứng giống loét dạ dày tá tràng, người bệnh có đau vùng thượng vị, đau khi đói, đau giảm đi khi ăn vào, đau có thể xuất hiện vào ban đêm làm bệnh nhân phải tỉnh giấc, đau có thể xuất hiện vào một thời điểm nhất định trong ngày.

Một số người bệnh biểu hiện bằng triệu chứng rối loạn co bóp như: bệnh nhân cảm giác ăn nhanh no, sau khi ăn thấy bụng tức nặng, có thể có buồn nôn hoặc nôn oẹ, ợ hơi, đầy trướng ở vùng thượng vị, các triệu chứng tăng lên sau khi ăn làm người bệnh ngại ăn uống. Trong một số trường hợp, bệnh có thể là phối hợp các triệu chứng trên.

Điều trị phải tùy nguyên nhân

Để điều trị chứng khó tiêu, trước tiên chúng ta phải tìm hiểu nguyên nhân. Tùy theo nguyên nhân sẽ có cách điều trị tương ứng. Trong trường hợp bị khó tiêu chức năng, chủ yếu là triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, mau no… người ta có thể thử sử dụng các thuốc làm tăng co bóp dạ dày giúp đẩy hơi và thức ăn đi xuống ruột và hạn chế hiện tượng trào ngược. Thuốc thường được dùng là domperidon maleate. Thuốc này cải thiện tình trạng đầy hơi, khó tiêu và làm cho mau đói bụng. Tuy nhiên, chỉ nên sử dụng khoảng 5 - 7 ngày, nếu sau đó chứng khó tiêu vẫn không thuyên giảm, chúng ta phải đến bác sĩ để khám bệnh và tìm xem có bệnh thực thể nào gây ra chứng khó tiêu hay không, ví dụ như: viêm loét dạ dày - tá tràng, ung thư dạ dày… Nếu bệnh nhân bị đau thượng vị, có thể kết hợp các thuốc giảm tiết acid hoặc trung hòa acid dịch vị sẽ làm cho bệnh nhân giảm đau và cảm thấy dễ chịu hơn.

Cũng cần lưu ý, một số thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ trên hệ tiêu hóa nhất là khó tiêu, buồn nôn. Nếu phát hiện các thuốc này gây ra triệu chứng, tốt nhất nên đến bác sĩ để được đổi sang thuốc khác. Không nên dùng kéo dài các thuốc hỗ trợ tiêu hóa như các vitamin, các men tụy vì nếu bổ sung lâu ngày sẽ làm cho các tuyến tiêu hóa của cơ thể “lười” tiết các men, làm cho tình trạng khó tiêu xảy ra lâu hơn.

Những lời khuyên để tránh chứng khó tiêu phiền toái

Đừng ăn quá nhiều: đôi khi, hậu quả của việc ăn quá nhiều là chứng khó tiêu. Vì vậy hãy ăn chậm, nhai kỹ và chỉ ăn vừa đủ. Đừng tiếc cố ăn hết hoặc thấy ngon mà ăn quá đà sẽ khiến dạ dày quá tải, gây nên chứng khó tiêu phiền toái này đấy.

Hạn chế thực phẩm cay: thức ăn được thêm gia vị cay quả là khiến món ăn thêm ngon và hấp dẫn nhưng đây cũng là nguyên nhân lớn gây nên sự khó chịu trong dạ dày. Nếu thấy có triệu chứng khó tiêu thì cần cắt giảm ngay các món ăn nhiều gia vị, đặc biệt là gia vị cay.

Ngừng hút thuốc: ngừng hút thuốc hoặc cố gắng giảm số điếu thuốc hút xuống mức tối thiểu, không chỉ giúp giảm chứng khó tiêu mà còn có lợi cho sức khỏe của bạn.

Ăn chuối: một số nghiên cứu cho thấy ăn chuối hàng ngày rất tốt cho hệ tiêu hóa, nó như một loại thuốc kháng acid để “thoát khỏi” chứng ợ nóng. Ngoài ra, bạn có thể ăn đu đủ hoặc dứa cũng rất tốt cho dạ dày đang ậm ạch.

Một thìa mù tạt: mù tạt cũng giúp cho bạn thoát ngay khỏi chứng khó tiêu. Tất nhiên, nếu bạn không có vấn đề gì về bệnh đau dạ dày.

Tránh ăn trước khi ngủ: khoảng 2 giờ trước khi đi ngủ, nên tránh ăn bất cứ thứ gì. Điều này sẽ hạn chế cơ hội cho chứng khó tiêu hoành hành. Bạn chỉ nên uống nước hoặc sữa ấm trước khi ngủ để có một giấc ngủ ngon mà thôi.

Tránh căng thẳng: một thực tế hiển nhiên là căng thẳng gây ra các vấn đề về sức khỏe, trong đó nó cũng ảnh hưởng lớn đến hệ tiêu hóa. Giải thoát sự căng thẳng ra khỏi cuộc sống của bạn là một điều lý tưởng. Hãy cố gắng đừng lo lắng quá nhiều về mọi thứ. Tăng cường hoạt động thể lực như: đi bộ, tốt nhất là chọn một môn thể thao thích hợp.

BS. Lê Thu Hương